The Terezin Memorial: its Development and its Visitors
the terezin memorial: its
development and its visitors
terezin litomerice kentinin güneyinde prag'ın kuzeyinde küçük bir kent, çek
cumhuriyetinde. prag turlarında filan da geziler düzenleniyor bildiğim
kadarıyla. en önemli özelliği 1780'lerde inşa edilen kalesi, birinci dünya
savaşı sırasında savaş esirleri için hapishane olarak kullanılmış, 41-42
yıllaında ise naziler tarafından bir toplama kampına dönüştürülmüş. 45'de
sovyet ordusu tarafından ele geçirilmiş. terezin'deki bu toplama kampı
47'de bir anıta dönüştürülmüş çek cumhuriyeti tarafından. ana müze binası yani
küçük kale denen binaya hapishane hücreleri de sergi mekanları olarak eklenmiş
ve yahudi gettoları ve nazi baskısı ile iligli sergiler kurulmuş. daha sonraki
yıllarda milli mezarlık, yahudi mezarlığı, krematoryumu ve rus mezarlığı da bu
anıta katılmış, burada katledilen ve yakkılan 22000 yahudinin küllerinin
atıldığı ohre nehir kıyıları da eklenmiş. 1960'larda da giriş kısmı yeniden
düzenlenmiş.
neyse bu 60'ların bilinçsizliği, bi sürü milli bölgesel vs komitelerin
görüşleri ve yönetim biçimindeki belirsizlikler, ısrailin kurulması,
çekoslovakyanın politik durumu filan falan yahudiler ve soykırımla ilgili bilgi
ve belgelerin sergilenmesini sunulmasını istenmeyen bir durum haline getirmiş.
tarih olduğu gibi değil de mesela komünizme dahil olmayan direnişle ilgili
referanslar hasır altı edilerek sunulmuş. sovyet işgali filan derken bir türlü
müze olması gerektiği gibi düzenlenememiş. özellikle de yahudi gettosu
içerisinde bir okulun getto müzesine çevirilme planları sürekli olarak yönetim
tarafından engellenmiş, hatta bir dönem "güvenlik güçleri müzesi"
yapmışlar binayı. yazar diyor ki yasaklayamıyorlardı böyle saçma sapan bi müze
açtılar.
1989 sonrasında komünizmin de sona ermesiyle müzecilik vesaire gibi
kavramların da artık yönetimin yadsıyamayacağı ortamların oluşmasıyla bu
terezin anıtı için bir master plan yapma gerekliliği ortaya çıkmış 1992-2000
yılları arasında gerçekleştirmek üzere bir stratejik planlama yapılmış. ve bu
plan 5 yıl gibi bir süre içersinde gerçekleştirilmiş. bunun içerisinde
özellikle getto müzesinde yapılan terezin gettosunda edebiyat, terezin
gettosunda müzik gibi sergiler ilgi görmüş. yani anladığım terezin gettosunda
yaşamı getto müzesinde, soykırımı da küçük kalede gözler önüne sermişler.
mezarlık, nehir kıyısı gibi mekanlarda da tarihi anlatmışlar.
makalenin sonunda da terezin anıtını gezen turistler arasında bir anket
çalışması yapılmış, kimsiniz, nereleri gezdiniz en çok nereler etkiledi sizi
vs. gibi başlıklar altında. gelen turistlerin %42sinin alman %15'inin çek
olduğu çıkmış ortaya, özellikle ve bilinçli olarak burayı gezmeye geldikleri,
en çok da bu hücrelerin yer aldığı küçük kaleden ve getto müzesinden
etkilendikleri görülmüş. ama yapılan anket çalışması göstermiş ki aslında
anıtın genelinde bir yönelendirme veya bir gezi rotası eksik. onunla ilgili
yönetimden destek alamamış müze çalışanları ama yapılması gereken bir iş
olduğunu söylüyor yazar. ayrıca yazarı hiç sevmedim. senli benli yazarları
sevmem. blog değil ki bu canım. makale yazıyosun insaf.
Yorumlar